Kiedy oskarżonemu przysługuje prawo do korzystania z pomocy obrońcy?

Prawo do korzystania z pomocy obrońcy wynika z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz Kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z art. 42 ust. 2 Konstytucji RP, każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Prawo to obejmuje możliwość skorzystania z pomocy obrońcy, którym może być adwokat lub radca prawny.

Co mówią przepisy prawa na temat pomocy obrońcy?

Przepisy prawa wskazują, że pomoc profesjonalnego obrońcy może być świadczona na różnych etapach postępowania karnego. Zanim oskarżonemu zostaną przedstawione zarzuty, może on bowiem skorzystać z usług adwokata jako pełnomocnika. Stanie się on jego obrońcą po przedstawieniu zarzutów jedynie wtedy, gdy wyrazi taką wolę. Co istotne, obrońca może być ustanowiony także w sprawach o wykroczenia.

Jako adwokat od prawa karnego z Przemyśla, pragnę zaznaczyć, że istnieją sytuacje, w których obrona jest obligatoryjna, tzn. w których oskarżony bezwzględnie musi mieć obrońcę. Przepisy Kodeksu postępowania karnego przewidują takie przypadki w art. 79. Zgodnie z jego brzmieniem, obrona jest obligatoryjna, gdy oskarżony nie ukończył 18 lat, jest głuchy, niemy lub niewidomy, gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona, a także, gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny.

Warto również zwrócić uwagę na fakt, że w niektórych przypadkach oskarżonemu przysługuje prawo do bezpłatnej pomocy obrońcy. Zgodnie z art. 78 Kodeksu postępowania karnego, jeżeli oskarżony w sposób należyty wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny, może wystąpić o przyznanie mu obrońcy z urzędu.

Podsumowując, prawo do korzystania z pomocy obrońcy jest jednym z podstawowych praw oskarżonego w polskim systemie prawnym. Warto pamiętać o możliwości skorzystania z bezpłatnej pomocy obrońcy, jeśli oskarżony nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia obrońcy z powodu swojej sytuacji materialnej.